Op de Future Generations Conference in Leuven zal Jo Caudron de deelnemers een houvast geven om de vele uitdagingen van het moment te begrijpen, een plan te ontwikkelen en dat in de praktijk uit te voeren. Voor HRmagazine legt hij specifiek de nadruk op de rol van hr.
Ondernemer, auteur en strategisch consultant Jo Caudron gaat ervan uit dat we op een omslagpunt in de geschiedenis staan. “Alles zal duurder worden door een toenemende schaarste, nieuwe regels, een grotere complexiteit, een negatieve demografische ontwikkeling, oorlogen, bijkomende eisen om de klimaatcrisis op te lossen, enzovoort. De koopkracht staat onder druk en zelfs de toegankelijkheid tot basisvoorzieningen als gezondheid, onderwijs of mobiliteit wordt twijfelachtig. En dat is nieuw voor ons. Al sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog zien we vrede en vooruitgang. Een economische groei die maar bleef duren. Vooruitgang op het vlak van gezondheidszorg, persoonlijke vrijheid en wetenschap. Daar komt nu een einde aan. We stoten op de limieten van wat de planeet en het klimaat aankan. Dat leidt tot spanningen in de internationale relaties. Ook in de digitale wereld maken we nu al een revolutie mee.”
In zijn boek De Toekomstformule. De zoektocht naar de spelregels van morgen wijst Jo Caudron op wel 29 verschillende krachten die de toekomst vormgeven op een mondiaal niveau. “Daarnaast heb je nog evoluties op het niveau van het bedrijf en zijn sector die het competitief landschap zullen omgooien. Het valt me op dat ondernemingen zich hier niet mee bezighouden. Ze beseffen te weinig dat we voor grote veranderingen staan. Zelfs multinationals bereiden zich niet voor. Wanneer ik nu consultingopdrachten uitvoer, ontmoet ik wel eens een ceo die een eerste stap wil zetten, maar het valt op dat andere afdelingen, waaronder hr, nog niet betrokken zijn.”
“Ik ben ervan overtuigd dat je een visie nodig hebt om dit goed aan te pakken. En volgens mij ontbreekt het daar overal aan. Ik werk nu al dertig jaar als consultant en maar zelden ontmoet ik iemand in een organisatie met een holistische toekomstvisie voor de maatschappij. Daarin moet ook een oplossing zitten voor bijvoorbeeld hoe we in de toekomst zullen wonen, werken, eten en hoe we ons verplaatsen. Om het in een beeld te vatten: we moeten de hele wereld veranderen en we pakken het aan als een gezin dat zijn huis zal renoveren zonder architect. Die mensen leven van tegenvaller naar tegenvaller en hebben geen zicht op beterschap. Een architect kan dan perspectief bieden: oplossingen, tijdlijnen en een budget. Zonder die leiding raakt iedereen in paniek en hebben we geen zicht op een oplossing. Met een toekomstvisie krijg je iedereen mee. Daarbij zie je meteen ook het belang van human resources in organisaties”, zegt Jo Caudron.
Als vooruitgangsoptimist gelooft Jo Caudron dat we die grote uitdagingen desondanks kunnen overwinnen. “De start van innovatie is hoe dan ook de productontwikkeling waarbij nieuwe zaken ontstaan. Dat kan ook zitten in een procesverbetering, die het mogelijk maakt om de prijs van die producten te verlagen of de efficiëntie ervan te verbeteren. Die prijsdiscussie is actueel. Denk maar aan de dure elektrische wagens die niet verkocht raken. Consumenten haken af op de prijs.”
Een tweede aspect van innovatie is de verbetering van de sourcing van grondstoffen en onderdelen. “Dat gaat in de eerste plaats om het verbeteren van de circulariteit en het vermijden van afval. Dat past in de zorg voor de planeet en het klimaat. Dat is nodig, maar het zal ook de kosten opdrijven. Daarbij komt nog de aandacht voor de sociale aspecten, bijvoorbeeld in het kader van een ESG-beleid. In dat kader wil ik nog wijzen op de inherente onverzoenbaarheid van de sociale en de milieuverplichtingen. Strengere eisen voor het klimaat zullen de prijs van producten opdrijven. Dat voelen de armere mensen het eerst en dat kan leiden tot opstanden zoals die van de gele hesjes.”
“De echte doorbraak zal er komen door een aanpassing van het businessmodel. Ik ben ervan overtuigd dat we evolueren naar een maatschappij die zich zal richten op het gebruik van nieuwe producten en diensten. Burgers zullen auto’s, fietsen, toestellen en andere zaken niet meer willen kopen, maar wel betalen voor het gebruik ervan. Dat verandert ook de hele aanpak van fabrikanten: minder verkopen, maar meer verhuren. Bij de productie van goederen zullen ze streven naar betrouwbaarheid en een lange levensduur.”
Die maatschappelijke en economische omwentelingen zullen een grote impact hebben op de medewerkers. Hr moet zich daarop voorbereiden en is het best ook betrokken bij de analyse en de ontwikkeling van een toekomstvisie voor de organisatie. “De komst van AI bijvoorbeeld zal een diepgaande impact hebben op de taken van kenniswerkers. Waar we een tijd terug nog inzetten op automatisering, outsourcing en offshoring van de productie, staat een gelijkaardige revolutie in de steigers voor het kenniswerk. Dat houdt zeker voor jongeren gevaren in. De ervaren profielen kunnen vast complementair werk doen aan de geautomatiseerde processen. Maar AI zal net heel wat eenvoudige taken overnemen die starters nu nog uitvoeren. Hr heeft een belangrijke rol om te bepalen welke taken en functies relevant zullen blijven op de langere termijn. AI zal heel wat werk onafhankelijk van tijd en plaats maken, zodat zelfstandige medewerkers net zo goed vanop een warm eiland hun taken uitvoeren. Die beoordelingen zijn een grote uitdaging voor het hr-departement.”
Maar daar houdt het niet op. Ook het klimaat en de migratie zullen een effect hebben op de organisaties. “Nu al zie je mensen in Frankrijk en Spanje de hete zomers ontvluchten en meer in het noorden komen wonen. Dat is ook een vorm van klimaatvlucht, maar dan binnen één land. Dat alles zal een grote impact hebben op de organisaties, maar hr is nu nog niet betrokken bij die denkoefening. Dat is nochtans hoog tijd.”
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de hr-wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
