Het kleiner geheel. Vraag niet of iemand blij is om terug te gaan werken

In ‘Het Kleiner Geheel’ fileert Ralf Caers de actualiteit en zoekt hij uit wat we van het wereldtoneel moeten onthouden om ons eigen leven en werk beter te maken. Deze week: De eerste werkdag na de vakantie.

De kerstvakantie zit er weer op. Het is een ideale gelegenheid voor hr-columnisten om je lekker de les te spellen over wat je in het nieuwe jaar beter kunt doen. Helemaal subliem wordt het als de columnist ook jouw gevoelens verklaart. Je bent blij dat je terug kunt gaan werken? Duidelijk workaholic, een slechte ouder die liever niet bij de kinderen is. En weet je wat? Zij vast ook niet bij jou.

Wie er net tegenop ziet om terug te gaan werken, krijgt dan weer een bore- of burn-out aangepraat. De betere hr-columnist gebruikt daarbij wat doorzichtige metaforen, maar jij begrijpt het helder: je gaat vast niet lang meer naar die werkplek toe. De bore-out doet je vertrekken omdat je maar een tiende van jezelf moet zijn om je doelen te behalen. De rest van de tijd zie je vooral je geweldige kennis out-of-date raken en je ongebruikte competenties verbleken. Zoals op kerstavond, als de dokter in de familie alleen maar wordt gevraagd of Nurofen helpt tegen de aambeien van de bomma. Bij een burn-out vertrek je omdat het werk je net te veel wordt. Zoals op kerstavond, als de dokter in de familie alle gasten van medisch advies moet voorzien.

Maar weet je wat? Fuck die hr-columnisten. Wat jij voelt op je eerste werkdag na de feestdagen, hoeft helemaal niets te vertellen over wat jij voelt voor je job. Het is oké om blij te zijn dat je weer kan gaan werken. Hr zal blij zijn dat je met goesting naar het werk komt. Dat hoeft niet te betekenen dat er iets fout zit in je thuissituatie. Hoe cynisch is die kijk op het leven wel niet? Alsof we alleen maar graag werken om weg te zijn van de miserie met onze partner of de kinderen.

Bipolair

Volgens onderzoek zijn er verschillende manieren om het spanningsveld tussen werk en privé te benaderen. Een daarvan is een bipolaire aanpak. Daarbij is er weinig contaminatie tussen de twee aspecten van ons leven. Wat er gebeurt in ons privéleven, heeft dan amper effect op ons werkleven. Bij zo’n bipolaire benadering kun je dus perfect blij zijn met de tijd die je tijdens de vakantie hebt doorgebracht met je familie én blij zijn dat je terug kan gaan werken.

Mocht je blije gevoel wél gedreven worden door escapisme van een slechte privésituatie, is er nog geen drama in de maak. Heel wat mensen zien werk en privé als communicerende vaten die zichzelf herbalanceren. Dat betekent dat je blije gevoel op het werk je net helpt om de slechte privésituatie weer recht te trekken.

FIRE

Maar je kunt dus ook het gevoel hebben dat je niét blij bent om te gaan werken. Hebben de hr-columnisten dan gelijk als ze een vervaldatum op je werkplek kleven? Misschien. Maar het is ook mogelijk dat jij je werk belangrijk vindt, maar decentraal plaatst in je leven. Je mag oprecht spijt hebben dat je niet meer zoveel bij je kinderen of bij je partner kunt zijn. Duizenden mensen beweren dat ze zullen stoppen met werken als ze de lotto winnen. Of ze hangen FIRE aan, financial independence retire early. Je kunt het jammer vinden om terug te gaan werken en toch je werk niet haten. Je kunt het jammer vinden en toch een goede werknemer zijn die plichtsgetrouw zijn doelen haalt.

Ik wil graag een oproep doen. Doe jij aan hr of ben je leidinggevende? Vraag dit jaar niet aan je mensen of ze blij zijn dat ze terug kunnen komen werken. Het antwoord is misschien niet oprecht omwille van de rol waarin jij zit. En zelfs als het wel oprecht is, dan nog zegt het weinig over de onderliggende drijfveren. Misschien zeg je gewoon beter dat jij blij bent dat ze weer terug zijn.

Ik wens jou een fijn hr-jaar toe. Dankzij of ondanks de hr-columnisten.

Ralf Caers is professor HRM aan de KU Leuven, gastprofessor HRM aan de Ehsal Management School en de Université Saint Louis en zaakvoerder van de coachingpraktijk Passiemento.