Het kleiner geheel. Hollywood en AI door een hr-bril

In ‘Het Kleiner Geheel’ fileert Ralf Caers de actualiteit en zoekt hij uit wat we van het wereldtoneel moeten onthouden om ons eigen leven en werk beter te maken. Deze week: Artificiële intelligentie in Hollywood.

Midden oktober is de concertfilm van Taylor Swift een godsgeschenk voor de bioscopen. Swift vult de leemte op die ontstond door een staking in Hollywood. De vereniging van Hollywood-producenten (AMPTP) joeg enkele maanden geleden de vakbond voor scriptschrijvers (WGA) op de kast door artificiële intelligentie als het walhalla voor te stellen. De staking is ondertussen van de baan, maar de opgelopen vertragingen zullen nog maanden wegen op het filmaanbod.

Laten we eerst naar het bredere kader kijken. Streamers als Netflix en Disney+ deden er lange tijd alles aan om abonnees te verleiden. De abonnementen waren goedkoop en dus moesten de hoge productiekosten van series en films gespreid worden over veel kijkers. Maar nu de groeicijfers gedopeerd blijken door de coronapandemie, beseffen de streamers dat winst ook vooral door kostenbeheersing moet worden gerealiseerd. Een AI-systeem dat hele scenario’s schrijft, is voor de AMPTP dan ook een natte droom.

De scriptschrijvers kijken anders naar AI. Het aantal schrijvers waarmee een serie of film wordt gemaakt, daalt al jarenlang. Naast de hoge werkdruk die daardoor ontstond, is het loon vaak karig, zelfs als series erg populair worden.

Er ontstonden ook ongeschreven regels in het nadeel van de schrijvers, bijvoorbeeld dat ze hun teksten kosteloos herwerkten als een acteur er zich op de set niet goed bij voelde.

Bij kabeltelevisie ontvingen ze nog een extra loon bij een heruitzending, maar bij de streamers viel ook dat weg. Dat net de streamers vol voor AI willen gaan, was voor de schrijvers de druppel die de emmer der uitpersing deed overlopen.

In deze kwestie moet hr balanceren tussen de belangen van de werknemers en die van de aandeelhouders. We zien in het akkoord zeker een duidelijke verbetering voor de schrijvers. Er zijn duidelijke afspraken over het aantal schrijvers die minimaal voor een serie of film worden aangesteld en hoeveel tijd zij daarvoor krijgen. Dat moet de werkdruk weer beheersbaar maken en de race to the bottom doen stoppen.

Bovendien mogen de schrijvers AI gebruiken om hun werk te verbeteren, maar mag het management geen software gebruiken die het werk of loon van de schrijvers zou verminderen. AI moet zo een hulpmiddel blijven en geen vervanger.

De aandeelhouders slikken dus een duurdere personeelsbezetting én een AI-kost, in plaats van de AI-kost te dekken door een loonkostbesparing. Hr is een strategische partner voor het management als het erin slaagt om die hogere kosten te compenseren met hogere opbrengsten. Een sterke werving- en selectiestrategie kan bijvoorbeeld leiden tot minder en betere schrijvers. Tien schrijvers die met een serie honderd miljoen verdienen, kunnen goedkoper zijn dan vijftig schrijvers die vijf series van twintig miljoen afleveren. Het is ook mogelijk dat de taken die AI voor de schrijvers uitvoert, zullen leiden tot kostenbesparingen in andere geledingen van de organisatie.

Als hr de kampioen van de werknemers wil blijven, zal het er ook op moeten toezien dat AI wel echt voor een betere werkbeleving zorgt. Als de WGA goed onderhandeld heeft, maakt AI tijd vrij voor de schrijver. AI kan vandaag zeker heel wat taken aan van lagere orde. Als de auteur zo meer tijd heeft voor ‘hogere’, is die laatste misschien ook nog tevredener. Iedereen gelukkig?

Maar wat als het systeem ook tot een gepercipieerde werkintensifiëring leidt. Als er met AI een hogere productiviteit wordt verwacht, is een werkdag met AI niet noodzakelijk rustiger dan een zonder AI.

Deze tekst is nog geschreven zonder AI. Ik laat in het midden of u en ik beter af waren geweest als ik die wel had gebruikt.

Ralf Caers is professor HRM aan de KU Leuven, gastprofessor HRM aan de Ehsal Management School en de Université Saint Louis en zaakvoerder van de coachingpraktijk Passiemento.