Privacyverklaring

Van conformeren naar ... erbij horen

26 februari 2024
Tekst
Gert Verlinden
Beeld
Wouter Van Vaerenbergh

Medewerkers helpen de stap zetten van conformeren naar erbij horen. Dat is voor de hr-directeuren aan het rondetafelgesprek op HR Design in Brugge de uitdagende volgende stap in het diversiteits- en inclusie verhaal. “Op de werkvloer horen we de opwaartse feedback dat het inclusieve gedrag tekortschiet.”

Inclusie-expert Tamara Makoni inspireerde vooraf de deelnemers aan de rondetafel over het belang en de verscheidenheid aan culturen in een organisatiecontext. Ze stipt de discrepantie aan tussen medewerkers die zich schikken en inpassen (conforming) ten opzichte van zij die zich oprecht thuis voelen (belonging). “Dat is een belangrijk en interessant verschil”, herkent Danny Merckx (KPMG). “De lat ligt hoog: we verwachten bewust of onbewust dat nieuwelingen zich conformeren. Terwijl we die focus niet nodig hebben. We moeten investeren in het proces dat medewerkers zich thuis voelen, er echt bij horen. Belonging moet de prioriteit te zijn.”

Dat is niet de gemakkelijkste keuze. Danny Merckx refereert naar de internationale werkomgeving van KPMG: “We tellen meer dan vijftig verschillende nationaliteiten. Hen inpassen is relatief eenvoudig, zelfs wanneer de geografische verschillen groter zijn dan pakweg tussen België en de buurlanden. Onder die discrepanties zie je een verscheiden laag aan puur menselijk gedrag: bijvoorbeeld een afwijkende basishouding onder stress. Of de mate van uitbundigheid wanneer mensen samenkomen. Dé uitdaging is dat iedereen zichzelf is zoals thuis.”

Eerst inclusie, dan diversiteit

Kelly Peeters (HP): “We zijn inmiddels goed op de hoogte van de betekenis van DEI (diversiteit, gelijkwaardigheid, inclusie). Bij HP nemen we tal van initiatieven.” Ze leerde wel van Tamara Makoni dat je beter éérst werkt aan een inclusieve bedrijfscultuur in plaats van de prioriteit op diversiteit te leggen. “Daar wil ik absoluut naar kijken. Het is een manier om het succes van het belonging-proces te versterken.”

Ook bij de internationale technologiespeler Atos liggen de DEI-programma’s op de tafel van hr. Maarten Jacobs: “We vinken de boxen af: in ons bedrijf staan de richtlijnen en ideeën netjes beschreven en er lopen programma’s, geïnitieerd vanuit het globale hoofdkantoor. De volgende stap is de vertaling naar lokaal, concreet en schaalbaar gedrag: doen wat je zegt en zeggen wat je doet. We horen bij medewerkersbevragingen dat er nog wat werk is aan het effectieve inclusieve gedrag. Dat zit ‘m in dagelijkse, kleine omgangsvormen tussen bijvoorbeeld verschillende generaties in een team.”

Tamara Makoni herkent die vaststelling in haar onderzoek. Medewerkers zijn vragende partij om meer aandacht te schenken aan diversiteit, gelijkwaardigheid en inclusie, maar moeten meer betrokken geraken om zelf actie te ondernemen.

Achterste van de tong

Toch wil Christ Veermeer (Defensie) een lans breken voor conformeren. “Daar start het allemaal mee”, spreekt hij uit ervaring. “Gedeelde waarden zoals respect en engagement behoren tot het pakket van conformeren, onafhankelijk van kenmerken zoals etniciteit, geslacht, religie of culturele achtergrond. In de context van Defensie, zowel nationaal als internationaal, is dat het startpunt: we bakenen een linker- en rechterlimiet af. Daartussen ligt de ruimte waarin je kunt manoeuvreren.” Christ Veermeer verwijst naar het succes van zijn omvangrijke hr-team waarin hij die visie toepast. “De verscheidenheid aan persoonlijkheden, statuten en leeftijden is groot en de samenwerking loopt vlot.”

Jan Luyten (Lineas) duidt op de risico’s die verbonden zijn aan de neiging naar conformeren. “Sla je op die manier de creativiteit in je onderneming niet naar beneden?” vraagt hij zich af. Hij pleit ervoor om verschillende zienswijzen luider te laten horen in een team. “De drang om te willen conformeren, is een diepmenselijke reactie. Het is een manier om je veiligheid in een groep te verhogen. Zelfs al is het maar letterlijk dezelfde taal praten als je gesprekspartners.  Maar op die manier plooien medewerkers wat meer terug op zichzelf in plaats van zich uit te spreken.” Het verschil viel Jan Luyten in het bijzonder op nu hij opnieuw in een lokale, voornamelijk Vlaamse omgeving werkt. Om het met een veralgemening te zeggen: “Wij Vlamingen zijn eerder binnenvetters en laten niet altijd het achterste van onze tong zien.”

Het volledige artikel over dit rondetafelgesprek over diversiteit en inclusie lees je in HRmagazine in maart. Interesse in het volledige artikel? Neem dan contact op met Murielle Cosyns.

Van links naar rechts op de foto:

Kelly Peeters, Head of People Organization HP BeNeLux

Danny Merckx, Chief Human Resources Officer bij KPMG

Maarten Jacobs, HR Director bij Atos

Jan Luyten, Chief Human Resources Officer bij Lineas

Christ Veermeer, Kolonel Stafbrevethouder en Chief Recruitment & Selection bij Defensie