“Ik denk niet dat je kunt weten wie je bent, los van anderen”, zo stelt Esther Perel. Een overtuiging die werd beïnvloed door de filosofen Emmanuel Levinas en Martin Buber.
Vlaanderens bekendste systeemtherapeut Dirk De Wachter vertelde ons tijdens een interview voor het magazine Ondernemen van Etion hoe hij een stuk inspiratie vond bij de filosoof Emmanuel Levinas. Die Franse filosoof stelt dat mensen bepaald worden door de manier waarop anderen naar hen kijken.
Esther Perel kent het werk en is het er mee eens. “Ik denk niet dat je kunt weten wie je bent, los van anderen. Mijn denken wortelt in de traditie van de existentialisten Emmanuel Levinas en Martin Buber, Sartre zelfs, al zag Sartre de anderen dan als de hel. Maar er is geen zelf dat geen interpersoonlijk zelf is. Je kunt geen ‘zelf’ construeren los van de connectie, of het gebrek daaraan met anderen. Ik kom bij Martin Buber vanuit de humanistische en systemische psychologie. Met Buber denk ik dat er geen ‘ich’ is zonder ‘du’.”
Die wisselwerking ziet Esther Perel op vele niveaus. “Gemeenschappen handhaven zichzelf via een cultureel controleregime. Groepen willen zich overeind houden en daarvoor handhaven ze regels. Maar je wil ook mensen binnen laten. Dat zie je ook op politiek niveau. Denk maar aan de immigratiepolitiek.”
En dat speelt ook op het niveau van persoonlijke relaties, zowel romantisch als professioneel. Esther Perel: “Ik bestudeerde vele jaren cultureel en religieus gemengde huwelijken. Ook daar is de vraag hoeveel je kan veranderen, zonder dat je niet meer jezelf bent. Het zijn fascinerende existentiële vragen, maar ze spelen ook op kleine schaal in teams, in onderhandelingen, in tradities die veranderen, zoals de manier waarop je trouwt of een bedrijf runt.”
(Dit artikel is gebaseerd op een videogesprek voor een artikel in Ondernemen van juni 2022, Etion)
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de hr-wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
