Privacyverklaring

Apps voor contacttracing onvermijdelijk?

23 juni 2020
Tekst
Jo Cobbaut

Ruim 10 procent van de bedienden bleef ook na de versoepelingen van de Nationale Veiligheidsraad thuis werken. Dat is slechts een kleine afname sinds de piek in april. De tijdelijke werkloosheid zakte wel fors. Apps worden nu wellicht belangrijk.

Dankzij de recente versoepeling kunnen veel bedrijven hun medewerkers intussen weer aan de slag laten gaan. Vooral bij arbeiders lag de tijdelijke werkloosheid in april hoog (33,77%), maar cijfers van Attentia tonen dat eind mei nog slechts 14,68% van de arbeiders niet kon werken. Ook bij bedienden is dit percentage fors gedaald van 21% in april tot 12,94% eind mei.

Thuiswerk blijft norm 

Hoewel bedrijven hun medewerkers dus opnieuw op de werkvloer mogen ontvangen, blijft thuiswerk populair waar dat operationeel mogelijk is. Vooral bedienden, en directie- en kaderleden blijven thuiswerken. Bij de bedienden is dat nog steeds zo’n 10,33%, een lichte daling in vergelijking met de piek in april (>12%). Bij arbeiders is het percentage dat kan thuiswerken door de aard van het werk verwaarloosbaar.

“Beschermingsmaatregelen zijn de voornaamste reden waarom thuiswerk in veel bedrijven nog wel een tijdje aan de orde zal blijven”, zegt Edelhart Kempeneers, medisch directeur en arbeidsarts bij Attentia. “Om te garanderen dat mensen voldoende afstand kunnen houden, laten organisaties hun medewerkers bijvoorbeeld in kleine groepjes naar de werkvloer terugkeren.”

Vooral in productieomgevingen hebben bedrijven veel inspanningen geleverd. Waar de fysieke aanwezigheid van personeel niet strikt noodzakelijk is, blijven werkgevers thuiswerk adviseren.

Soms is het een moeilijke logistieke puzzel. Laat mensen zoveel mogelijk zelf kiezen en communiceer helder, zo adviseert Kempeneers. Stel medewerkers gerust dat ze veilig weer aan de slag kunnen.

Soms kan telewerk een blijvende oplossing zijn, maar het plotse thuiswerk gebeurt niet altijd in de beste ergonomische omstandigheden. Een slechte stoel, slecht licht... kunnen op termijn tot lichamelijke klachten leiden. “Ook het psychosociaal welzijn zal er alleen maar wel bij varen als ze hun collega’s terugzien. Directe, zij het dan op minstens anderhalve meter afstand, sociale contacten spelen daar een belangrijke rol in.”

Contacttracing 

Een veilige terugkeer naar de werkvloer kan natuurlijk alleen als er genoeg maatregelen zijn getroffen. Die zijn echt nodig, want onderzoek van de Universiteit van Antwerpen wijst uit dat 51% van de besmettingen met COVID-19 wellicht op het werk gebeurd zijn. Essentieel zijn:

  • social distancing;
  • regelmatig de handen wassen;
  • oppervlakten reinigen en desinfecteren;
  • voldoende ventilatie.

Daarnaast is contacttracing een goede manier om mensen bij besmetting tijdig te isoleren en te voorkomen dat het virus zich kan verspreiden. Dat moet uiteraard met het nodige respect voor de privacy van medewerkers gebeuren.

Apps

Attentia beveelt contacttracing aan. Start-up Esoptra lanceerde in april een project dat Savitas QR werd gedoopt. Het systeem kan met een simpele scan van een QR-code via de telefoon door elke Belgische werknemer gebruikt worden. Wanneer iemand dan aangeeft dat hij/zij besmet is, worden medewerkers verwittigd als zij de code rond hetzelfde moment gescand hebben.

“In andere landen is al gebleken dat contacttracing-apps op overheidsniveau niet werken. Slechts weinig mensen gebruiken de app, mogelijk uit vrees voor de privacy van hun data. Bedrijven zijn daarentegen de beste plaats om zo’n app uit te rollen”, zegt Edelhart Kempeneers

Privacy

“Het grote voordeel van Savitas QR is dat de privacy van de gebruiker gegarandeerd blijft”, zegt de medisch directeur en arbeidsarts van Attentia. “Gegevens zijn immers niet traceerbaar naar een persoon. Bovendien kan iedereen vrijwillig deelnemen. Om zeker te zijn dat het systeem functioneert, moeten bedrijven hierover intern goed communiceren zodat zoveel mogelijk medewerkers de QR-codes gebruiken.”

Contacttracing zal wellicht ook een hoofdrol spelen wanneer bedrijven zich na de zomer op een eventuele tweede golf voorbereiden. “Het is niet zeker dat die er komt, maar uit voorzorg moeten werkgevers wel al nadenken over hoe ze thuiswerk en arbeid op de werkvloer structureel kunnen blijven organiseren tot we over een eventueel vaccin beschikken. Wie nu de nodige aanpassingen doet, loopt straks minder risico om bij een tweede uitbraak opnieuw het hele bedrijf te moeten sluiten”, zegt Kempeneers.