Privacyverklaring

Weerbare teams bouw je dagelijks met kleine interacties

29 april 2021
Tekst
Jo Cobbaut
Beeld
Diane Yokes, Yokes Photography

We kampen met steeds meer burn-outs. Het probleem is complex, maar één preventieve factor is alvast erg belangrijk: teams met teamleden die elkaar vertrouwen en die zich psychologisch veilig voelen.

In haar recente boek Beating Burnout at Work adviseert Paula Davis organisaties om prioriteit te geven aan psychologische veiligheid binnen teams. Davis is een Amerikaanse juriste die na een burn-out haar advocatenpraktijk verliet, toegepaste positieve psychologie ging studeren en een trainingsbureau begon.

Vertrouwen

“In essentie komt dat erop neer dat mensen elkaar vertrouwen,” vertelt Paula Davis ons: “Uit onderzoeken blijkt dat dat echt een fundamentele eerste steen is voor een team dat weerbaar is in moeilijke tijden. Dat begint bij eenvoudige dingen: ben je bereikbaar? En als ze je dan bereiken, ben je dan benaderbaar? Sta je open voor contact? In de alledaagse drukte is dat niet zo evident. Maar het gaat om erkenning van ieders probleem, ieders idee, ieders inbreng… Leiders zijn daarbij niet langer diegenen met alle antwoorden. Het zal zelfs helpen dat zij hun beperkingen erkennen, waarbij ze open staan voor die van de anderen.”

Paula Davis wijst op de impact van kleine interacties die men nauwelijks bewust opmerkt: “Let ook op de micromomenten. Toen ik onderzoek deed voor mijn boek, was ik verrast om vast te stellen hoe belangrijk korte, maar regelmatige herhaalde interacties kunnen zijn op de lange termijn. Of een teamlid regelmatig die ervaring heeft, bepaalt of hij/zij de omgeving ervaart als psychologisch veilig en betrouwbaar.”

De steun van de groep

Paula Davis legt de link met onze evolutionair bepaalde drang om ons te verzekeren van de steun van een groep. Daarom scannen we onbewust maar permanent onze omgeving op tekens waaruit blijkt of onze omgeving te vertrouwen is of niet. Denk aan een joviale ‘Hey Paula, hoe gaat het vanochtend?’ Onbewust zien we voortdurend dat soort kleine stukjes bewijs van hoe de omgeving is. “Heel veel kleine tekentjes maken op de duur een groot verschil. Ik probeer organisaties niet aan te praten om grootschalige veranderingen door te voeren; we moeten vooral die kleine dingen doen, maar dan consistent, regelmatig … Die hebben ook het voordeel dat ze doenbaar zijn. Daarvan weten we dat ze goed zijn voor onze veerkracht en goede preventie zijn voor burn-out.”

Bekrachtiging van successen

In haar boek verwijst Paula Davis daarvoor naar het werk van verschillende auteurs. Amy Edmondson, die we kennen van haar werk rond psychologische veiligheid, is daar alvast een belangrijke. Ze noemt ook Shelly Gable, een sociaal psychologe die onderzoek deed naar de kwaliteit van interpersoonlijke contacten, meer specifiek ook naar hoe men successen van teamleden bekrachtigt (of juist niet). Paula Davis: “Bekend is haar onderzoek naar de impact van hoe we reageren op goed nieuws van anderen. Hoe je met name reageert op iemands successen, bepaalt sterk of die relatie aan vertrouwen wint.” Ze noemt in diezelfde context ook het werk van Steven Kramer, die onderzoek deed naar het belang van kleine succesjes en hoe motiverend die zijn (The power of small wins).

Weerbaarheid opbouwen

Paula Davis werkte drie jaar in een trainingsteam aan de universiteit van Pennsylvania en gaf daar les aan officieren uit het Amerikaanse leger en naaste familieleden. In eerste instantie waren de trainingen bedoeld om de militairen vaardigheden bij te brengen waarmee ze weerbaarheid opbouwen in moeilijke omstandigheden. In een tweede fase werd de officieren ook meegeven hoe ze die vaardigheden op hun beurt konden bijbrengen aan de soldaten onder hun bevel. Onderzoek achteraf naar de eenheden die de ‘master resilience’ doormaakten, leerden dat die veel minder misbruik maakten van medicatie. Achteraf bleek ook dat onder hen veel minder diagnoses van mentale problemen werden vastgesteld. De soldaten getuigden ook veel minder piekeren over worst-case-scenario’s en genoten betere sociale relaties en vriendschappen. Het programma werd uitgerold naar echtgenoten en andere gezinsgenoten.” Paula onthoudt dat je dus systematisch concepten als veerkracht kunt bijbrengen in organisaties.

Over het boek van Paula Davis, Beating Burnout at Work. Why teams hold the secret to Well-being & Resilience

Meer in het topic: psychologische veiligheid