Bijna negen op de tien werkgevers betrekken hun personeel bij de werking van het bedrijf. De evolutie richting participatief ondernemen is al enkele jaren bezig, zo concluderen HR-dienstverlener Acerta en Etion, het forum voor geëngageerd ondernemen.
Al zien ze nog ruimte voor verbetering: een op de vijf bedrijven houdt het personeel onvoldoende op de hoogte van de resultaten. Toch geeft 82% van de werkgevers aan dat participatief ondernemen helpt bij de retentie van het personeel.
Acerta en Etion verwerkten de respons van de CEO's of HR-verantwoordelijken van 324 bedrijven. Bijna allemaal zeggen die dat ze rekening houden met de ideeën van werknemers om de werking van het bedrijf te verbeteren. Er is dus een breed gedragen participatief klimaat in bedrijven, aldus de studie.
Dat wordt bevestigd door het percentage werkgevers dat zegt zijn werknemers te betrekken bij het behalen van de bedrijfsdoelstellingen: 88% doet dat. De achterliggende reden is dat men gelooft dat participatief ondernemen het werknemersengagement verhoogt (89%).
Drie op de vijf ondernemingen koppelt er zelfs een financieel gevolg aan vast: zij stellen het behalen van collectieve doelstellingen voorop bij het belonen van werknemers; 51% laat zijn werknemers delen in de financiële resultaten.
Tabel Etion-Acerta maart 2019 over participatief ondernemen
Gevraagd naar de communicatie over doelstellingen en resultaten, blijkt dat werkgevers hun participatieve intenties nog niet voldoende transparant communiceren. Zo houdt 22% de werknemers niet (of onvoldoende) op de hoogte van de tussentijdse bedrijfsresultaten.
Geert Janssens, hoofdeconoom van Etion, noemt dat nochtans een belangrijke voorwaarde voor het succes van participatief ondernemen. "Medewerkers moeten zich een concreet idee kunnen vormen van hun eigen bijdrage tot het resultaat. Een constructieve wisselwerking tussen medewerker en onderneming vraagt daarom heldere communicatie en transparantie over de resultaten. Trouwens, bedrijfsresultaten kunnen ondanks alles toch tegenvallen en ook dat moeten medewerkers tijdig weten, zodat er geen verkeerde verwachtingen ontstaan.” Dus, ook al staan werkgevers positief tegenover participatief ondernemen, de uitvoering kan nog beter.
Waar werknemers worden betrokken bij de collectieve doelstellingen van het bedrijf, worden die doelstellingen meetbaar gemaakt. Meestal wordt dat uitgedrukt in winst (45%) en/of omzet (42%).
Bijna de helft van de grote bedrijven (+500 werknemers) neemt ‘minder ongevallen’ op als criterium.
Een vijfde van de respondenten gebruikt ‘minder afwezigheden’ als collectieve doelstelling.
Al wijst Annelies Baelus, director van Acerta Consult, erop dat participatief ondernemen breder is dan enkel het financiële luik. "Ook werkgevers beseffen dat: zij leggen wel degelijk de link naar werknemersengagement.” 82% van de respondenten legt de link tussen participatief ondernemen en retentie, 85% linkt ‘meer tevredenheid’ aan participatief ondernemen.
Voor Annelies Baelus is participatief ondernemen vooral een manier van werken, een cultuur. "Alleen ontbreekt het vaak nog aan expertise om verder te kijken dan winst en omzet wat de return betreft. Werknemers een bonus laten genieten zonder dat ze weten wat hun eigen bijdrage daarin is, is eigenlijk een gemiste kans. Een bonus wordt zo al gauw gereduceerd tot een verworven recht, zonder die andere meerwaarde die er in een context van participatief ondernemen nochtans in zit, nl. het belangrijke besef dat je als werknemer in het bedrijf waar je werkt, verschil kunt maken. Impact hebben is een belangrijke voorwaarde voor een duurzame samenwerking. Ook een hogere retentie is daarom een return van participatief ondernemen. Met dat besef tillen we participatief ondernemen naar een niveau hoger.”
Waar bedrijven participatie koppelen aan het financiële, is de niet-recurrente resultaatsgebonden bonus het populairste (CAO90): 54% kiest daarvoor. Annelies Baelus betreurt dat bedrijven die financiële participatie toepassen en met bonusplannen werken, die al snel zien veranderen in een soort van basisverloning en niet als een variabele verloning, wat het nochtans is. "Dikwijls ontbreekt de expertise om differentiatie haalbaar te maken. Een goed bonusbeleid hoeft nochtans niet complex te zijn. En het zet een interessante wisselwerking in gang: je zet samen de bedrijfsdoelstellingen, je gaat er samen voor, je boekt samen betere resultaten, je wordt samen beloond, waarna je de bedrijfsdoelstellingen samen weer scherper stelt enz. Het collectieve doel waar participatief ondernemen voor gaat is: de onderneming gezond houden.”
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de hr-wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
