Kerst vieren is een erezaak (en het niet vieren ook)

In ‘Het Kleiner Geheel’ fileert Ralf Caers de actualiteit en zoekt hij uit wat we van het wereldtoneel moeten onthouden om ons eigen leven en werk beter te maken. Deze week: De regels voor kerst.

Het is bijna kerst en terwijl dat normaal een vrijgeleide is om even lekker uit te bollen, lijkt de politieke drang naar beheersing en regelgeving dit jaar absurde proporties aan te nemen. Wie veel auto’s voor zijn deur heeft staan, zal naast het kindje Jezus ook de lokale politie zien verschijnen. En enkel uw knuffelcontact mag naar het toilet.

De manier waarop kerst dit jaar benaderd wordt, lijkt op het eerste zicht surreëel. Want terwijl media en politiek de mond vol hebben over mentaal welzijn en er veel aandacht naar rodeneuzen gaat, doet men tegelijk alsof het schrappen van kerst geen mentale gevolgen heeft. Men schimpt zelfs op de mensen die erover klagen, omdat ze andere jaren zouden hebben geklaagd over hoe ondraaglijk die familiefeesten zijn.

Maar wie verder kijkt, ziet dat de regering net een ideaal scenario voor mentaal welzijn heeft opgezet. Er komt geen verbod op niet-essentiële verplaatsingen, waardoor kerst vieren de facto mogelijk is. Het creëert een grijze zone die we voor een keer genegen zijn. Want als er niet meer voor ons gedacht wordt, dan gaan we weer zelf aan het denken. We worden opnieuw de ceo van de NV Mezelf en zetten weer zelf de bakens uit.

Wie dysfunctionele familiebanden heeft, beschikt bijgevolg over een uniek arsenaal van uitvluchten waarom kerst dit jaar niet zalig is. De opties gaan van het respectabel klinkende ‘wij volgen de regels zoals het hoort’, tot het zeer altruïstische ‘ik had gisteren een gevaarlijk contact en ik wil jullie niet ziek maken’. Als je er zo over denkt, maak er dan een erezaak van om kerst niet te vieren. Een ruzie vermeden is een relatie niet beschadigd. En ook dat kan mentaal gezond zijn.

Maar laten we vooral ook eerlijk zijn en onderstrepen hoe mentaal gezond kerst kan zijn voor wie functionele familiebanden heeft. Als we 80 jaar mogen worden, dan hebben we bijna 30.000 dagen die we met onze familie kunnen beleven. Maar we kunnen maar 80 keer kerstmis vieren. Dat maakt kerstmis schaars en wat schaars is, is belangrijk. Het is telkens een moment waarop we er actief voor kunnen kiezen om exclusief bij enkele mensen te zijn en om ons best voor hen te doen. Door na te denken over wie deze mensen echt zijn, omdat we hen het juiste cadeau willen geven. Door ons beter te gedragen dan we gewoonlijk doen, omdat we elkaar een leuk feest gunnen. Door elkaar te vergeven, omdat we even uit de dagdagelijkse beslommeringen stappen en het helikopterperspectief ons weer toont wat echt belangrijk is.

Wie besluit om kerst wél te vieren, maakt er daarom een erezaak van om er alles voor te doen. Om bijvoorbeeld de week ervoor verlof te nemen en de kans op besmetting zo klein mogelijk te houden. Om tafels bij te zetten zodat er meer afstand tussen de stoelen is. Als het moet met het laatste plexiglas dat men in de Brico vond. Omdat de mensen rond de tafel het ons waard zijn en omdat we ver willen gaan voor wat ons dierbaar is.

Wat je dus ook, maak er altijd een erezaak van. Je NV Mezelf verdient een sterke en toegewijde ceo. Of met de woorden die Yoda ons gegeven heeft: do or do not. There is no try.

Ralf Caers is professor HRM aan de KULeuven, gastprofessor HRM aan de Ehsal Management School en de Universiteit Hasselt en zaakvoerder van de coachingpraktijk Passiemento.