Privacyverklaring

Het kleiner geheel. Als uw dealer moordt, krijgt u een boete

16 januari 2023
Tekst
Ralf Caers

In ‘Het Kleiner Geheel’ fileert Ralf Caers de actualiteit en zoekt hij uit wat we van het wereldtoneel moeten onthouden om ons eigen leven en werk beter te maken. Deze week: Boetes voor druggebruik.

De Zevende Dag leverde andermaal het nieuws van de rustdag op. Premier Alexander De Croo (Open Vld) en minister Vincent Van Quickenborne (Open Vld) willen tot duizend euro boete innen als u op het bezit van harddrugs betrapt wordt. Menig druggebruiker dacht nog in zijn trip te zitten, maar meer heldere geesten vroegen zich vast af hoe hoog de boete vandaag is. Tussen 75 en 100 euro zo blijkt. Omdat de overheid vorig jaar liefst 6.000 boetes uitdeelde op de festivalweides alleen, komt het dus waarschijnlijk toch nog goed met ons begrotingstekort. Officieel doet de overheid dit natuurlijk uitsluitend om u te sensibiliseren: wie drugs koopt, is volgens de politiek medeverantwoordelijk voor de drugsoorlog in Antwerpen.

Het verschil tussen schuld en verantwoordelijkheid is een dagelijks terugkerend thema in onze praktijk waar we cliënten met stress, frustratie en burn-out begeleiden. “Ga je mij nu zeggen dat het mijn eigen schuld is?”, hoor ik wel vaker. Ik laat het antwoord vaak links liggen, omdat het traject geleidelijk aan wel zal uitwijzen wie schuld heeft aan wat.

Maar zelfs als het je schuld niet is, betekent dat niet dat je geen verantwoordelijkheid hebt om de situatie aan te pakken. Anders plegen we slachtofferij: we blijven dan hangen in een situatie en eisen dat die door de dader rechtgezet wordt. U begrijpt dat dat nogal ongezond kan worden voor onszelf als die dader daar geen zin in heeft. We wikkelen ons in een lijden en wakkeren het vaak nog verder aan door conflictgericht te handelen naar de dader. Of bij uitbreiding, iedereen die de dader niet veroordeelt. Terwijl we net uit die slachtofferrol moeten komen: het is mijn schuld niet, maar de situatie is wel wat ze is. Wat zal ik er aan doen om het beter te maken en een meer wenselijke uitkomst voor mezelf te creëren?

Het is daar waar de beleidsmakers naartoe willen. Dat huizen beschoten worden en onschuldige kinderen sterven, dat is jouw schuld niet. Je hield de wapens niet vast. Maar mogelijk heb je wel een verantwoordelijkheid en kun je deel van de oplossing zijn. Mocht niemand drugs willen gebruiken, dan zou de productie verdwijnen en zouden de dealers loopbaanbegeleiding moeten zoeken. Men countert de klaagzang op de sociale media (overheid, geef ons onze veilige straten terug) door de verantwoordelijkheid van de burgers te onderstrepen (burgers, breng zelf je eigen veilige straten terug).

Er zijn zoveel manieren om het kind met het badwater weg te gooien. Want zelfs als niemand in Antwerpen nog snuift, spuit of rookt, dan nog is er trafiek vanuit Antwerpen naar de rest van Europa waar ze de boodschap van onze ministers niet zullen horen. Of nog deze: als heel Antwerpen net wél zou snuiven, spuiten én roken, dan zou elke drugsfamilie zoveel verdienen dat ze niet meer tegen elkaar zouden moeten vechten voor wat extra euro’s hier en daar.

Twitter mag dan weer een hele dag cynisch zijn geweest (is het ooit anders?), deze oorlog wordt gewonnen als we ons wél de vraag stellen over welke verantwoordelijkheid we kunnen opnemen. Sluiten we ons aan bij een BIN? Bekijken we onze bewakingscamera’s na een aanslag? Informeren we de politie over wat we zien en horen?

Ook de boete heeft zin, zeker op een langere termijn. Maar ze bereikt maar een klein deel van de doelgroep die nodig is om de oorlog echt te winnen. Het is de grotere groep van niet-gebruikers, zij die nooit een boete riskeren, die door verantwoordelijkheid op te nemen ook het verschil kunnen maken. Maar misschien had die boodschap niet De Zevende Dag gehaald.

Ralf Caers is professor HRM aan de KU Leuven, gastprofessor HRM aan de EHSAL Management School en de Université Saint Louis en zaakvoerder van de coachingpraktijk Passiemento.