Werken op afstand maakt ons misschien productiever, maar ondermijnt ons welzijn. Bovendien missen we die magische momenten aan de koffiemachine. In ‘Het Hybride Werken – Een Manifest’ doorprikt Isabel De Clercq deze en nog een paar andere mythes.
Thuiswerkers werken productief en hard, maar ervaren meer werkdruk. Het is de conclusie uit een recent onderzoek door hr-dienstverlener Acerta. Het is er één van vele. Onze redactie krijgt voortdurend signalen in de trant van “64 % van de werkende Belgen ervaart tijdens het thuiswerken een grotere werkdruk dan voor corona. Voor de helft van de werknemers voelt de werk-levenbalans op dit moment aan als verstoord.”
Tegelijk horen we toch ook dat vrijwel niemand na de crisis voltijds weer naar kantoor wil. In de net geciteerde studie concludeert Hannelore Van Meldert dan ook dat leidinggevenden principes moeten helpen bepalen op teamniveau. “Eenvoudige afspraken omtrent beschikbaarheid kunnen bewegingsruimte creëren voor de medewerker om in het hybride werken om te gaan met de diverse online en offline prikkels.”
Een paar principes krijgen we alvast van Isabel De Clercq in haar nieuwe boek ‘Het Hybride Werken – Een Manifest’ dat de auteur graag omschrijft als een boodschap van hoop: “ja, laat ons het nieuwe een kans geven”. Wij focussen hier graag op haar bedenkingen bij ‘Het kantoor als ontmoetingsplaats’ met een kantoor dat verbindt en waar je gezellige informele gesprekken hebt. Zeg maar een koffiemachine 2.0. waar de teams de cohesie versterken. Door die luchtige babbels over onze kinderen, hobby’s en sappige nieuwtjes ontwikkelen we een band én genereren we creatieve invallen. Toch?
Isabel De Clercq heeft zo haar twijfels. Volgens haar ontstaat verbinding in eerste instantie door het werk zelf. “Samenwerken verbindt”. Op afstand of op dezelfde plaats. Gelijktijdig (synchroon) of asynchroon. “Zelf werk ik al een jaar samen met mensen die ik nog nooit fysiek ontmoet heb, maar ik voel me zeker verbonden met die mensen. En dat komt vooral doordat we samenwerken aan iets waarin we beiden geloven”, zo pleit Isabel De Clercq. “Ik werk al maanden samen met iemand die ik een jaar geleden ooit één keer ontmoette. Hij zou toen weldra vader worden. Bij elk digitaal contact komt dat vaderschap wel eens ter sprake; ik heb de evolutie van een bollende buik tot een peuter bewust meegemaakt. En virtueel heb ik dat kind al eens gezien. Via het digitale kom je dus ook wel eens binnen bij de mensen. Wat doorweegt is een gemeende interesse in de ander. En een gedeelde passie. Een hoger doel delen, dat verbindt dieper dan de koffiemachine.”
Dat hoger doel brengt haar bij een ander gevolg van deze crisis. Misschien heeft het verplichte werken van op afstand ons aangezet tot nadenken over wat we eigenlijk doen. En de conclusie is wellicht niet altijd opbeurend. “Zonder de afleiding van toffe collega’s, plezante roddels en kleurige bureaumeubels, zijn sommigen onder ons misschien tot het inzicht gekomen dat hun werk niet altijd zo zinvol is. Dat het voor hen geen betekenis meer heeft en dat ze zichzelf niet meer terugvinden in de waarden van de organisatie. Dat is niet de schuld van thuiswerk. Thuiswerk was slechts de boodschapper.”
En wat met spontane invallen die je samen hebt en die innovatie stimuleren? Innovatie komt in elk geval voort uit nieuwe impulsen, de kruising van jouw kennis met andere, frisse inzichten, zo schrijft ook Isabel De Clercq: “Maar die kruisbestuiving is pas mogelijk aan de koffiemachine wanneer je daar ook mensen ontmoet van andere departementen of andere organisaties.” De koffieklets met collega’s van het eigen team noemt ze eerder “aangenaam, maar ook eerder incestueus van aard.”
En wat met toeval? Isabel gaat er ook niet van uit dat je plotse ingevingen kunt organiseren. Maar je kunt wel de omstandigheden creëren waarin toeval kansen krijgt. Isabel: “Ik lees verhalen op sociale media en stuit op zaken waarnaar ik eigenlijk niet op zoek was. Het zoeken op zich was echter wel degelijk gepland. Je kunt serendipiteit dus waarschijnljker maken door je blik naar buiten te sturen. Chance favours the prepared mind, zei ooit Louis Pasteur. Steven Johnson (auteur van o.a. 'Where Good Ideas Come From’) maakte daar ooit van: Chance favours the connected mind. Je kunt dus bewust kiezen voor een activiteit om je daar te laten verrassen door nieuwe inzichten.”
Isabel De Clercq, Het Hybride Werken - Een Manifest, Die Keure Professional Publishing, 2021
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de hr-wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
