Betrokkenheid

Zowat alle organisaties zijn ondertussen anders gaan werken. Sommige deden dat vanuit een denkoefening om extra betrokkenheid te genereren. ‘Betrokkenheid’, wie kan daar tegen zijn? Wel, in de context van de gezondheidscrisis kreeg het begrip een wrange bijklank. Ik ging het helaas associëren met beleidsmakers die te lang naar draagvlak zochten en maar niet konden beslissen over de juiste maatregelen.

Die onduidelijkheid bestond er alvast niet bij Materialise, een familiebedrijf, maar ook een wereldspeler op het vlak van 3D-printing. Van de ene dag op de andere konden reizen en fysieke vergaderen niet meer. Dat was erg vervelend voor een bedrijf met klanten over heel de wereld en met teams die in nauw overleg zoeken naar innovatieve oplossingen, ook met klanten. Maar het moest. Global hr-director Conny Hooghe (p. 8) vertelt hoe ze per team zochten naar de beste manier om zich te organiseren, zowel wat het werk betreft als de bereikbaarheid voor de klanten en de tools. “We kregen veel voorstellen binnen. Omdat de medewerkers dit zelf uitwerkten, zal de manier van werken gemakkelijker ingebed raken. We zijn ook sterk in co-creëren. Materialise was een van de eerste bedrijven die het deed, niet alleen met klanten, maar ook met medewerkers.”

Waarom kon het beleid in ons land dat niet (en om fair te zijn, evenmin in veel andere Westerse landen?). De vergelijking tussen beleidsmakers in bedrijven en politici is natuurlijk nooit eerlijk. Politici staan bijna altijd voor een veel complexere puzzel. Toch kunnen ze alvast een aspect overnemen: formuleer en communiceer een duidelijke strategie. Het bleek vrijwel onmogelijk om zowel de economie, de volksgezondheid als de personnlijke vrijheid optimaal te bewaren. Keuzes drongen zich op. Toen onze beleidsmakers vergaderden over die keuzes, kreeg de bevolking het onthutsende schouwspel van maatregelen die al in vraag werden gesteld tijdens het overleg en door stemmen dicht bij die beleidsmakers. Dat kostte gigantisch veel geloofwaardigheid. Over de eenvoudigste maatregelen zoals mondmaskers, bleven ze eindeloos bikkelen.

Als je dan toch experten inschakelt, laat die experten dan éénduidige argumentatie voorbereiden. En laat ze die vervolgens in eenzelfde en sprekende boodschap gieten. Er bestaat bijvoorbeeld formidabel bewegend beeldmateriaal dat laagdrempelig illustreert hoe viruspartikels zich verspreiden in een ruimte. Geen mens twijfelt na het zien van dat beeld nog aan de noodzaak van afstand houden, mondmasker en/of gezichtsschermen.

Nu waren die experten er te dikwijls om de harde boodschap te brengen, met beslissers die hen teveel gebruiken als scherm. Het is géén goed teken dat wij de aanpak van de crisis associëren met bepaalde experten, maar niet met één of meer beleidsmakers.

Toen Materialise besliste om anders te gaan werken, heeft de ceo wellicht geluisterd naar experten, maar zodra zijn besluit vaststond, verdwenen die naar de achtergrond. Hij heeft het kader getekend en binnen dat kader gezocht naar draagvlak. Niet buiten dat kader.