Privacyverklaring

Bedrijven leiden meer op, maar kwetsbare groepen participeren weinig

11 juni 2020
Tekst
Jo Cobbaut

Bijna een kwart van de 25- tot 64-jarigen nam in 2019 deel aan minstens één verdere opleiding. Maar ondertussen blijven vier op de tien volwassenen niet gemotiveerd voor opleidingen. Onze bedrijven bieden wel veel opleidingen aan, maar die gaan nog sterk eenzijdig naar hoogopgeleiden.

Een en ander blijkt uit een nieuw rapport van Vlaams minister van Werk Hilde Crevits (CD&V) over de opleidingsdeelname van volwassenen in Vlaanderen en de opleidingsinspanningen van werkgevers.

Kleinere kloof tussen hoog- en kortgeschoolden

Al jaren klinkt het dat Vlaanderen erg slecht scoort op het vlak van opleidingen tijdens de loopbaan. In 2019 nam 8,6% van de 25- tot 64-jarige bevolking deel aan een opleiding. Dat ligt een stuk lager dan het Europees gemiddelde van 11,3%. Een nieuw rapport van het departement Werk en Sociale Economie in samenwerking met het Steunpunt Werk over de opleidingsdeelname in Vlaanderen stelt dit beeld bij. De 8,6% geeft de opleidingsdeelname in de laatste vier weken weer en zegt eerder iets over de intensiteit waarmee Vlamingen deelnemen aan opleidingen. Indien we de opleidingsinspanningen binnen een jaar bekijken, loopt de score voor Vlaanderen beduidend op tot 23%.

Mat­theus­ef­fecten

Toch spelen ook duidelijke Mattheuseffecten naar leeftijd, migratieachtergrond en arbeidsmarktstatuut. Ook op het vlak van scholing zijn deze onmiskenbaar: mensen die al hooggeschoold zijn nemen het meest deel aan een bijkomende opleiding, zij die laaggeschoold zijn het minst. Positief is dat deze onderwijskloof qua opleidingen gevolgd gedurende de laatste 12 maanden de laatste tien jaar is verkleind.

Vier op de tien volwassenen niet gemotiveerd

Bijna zes op de tien volwassenen is gemotiveerd om een opleiding te volgen of heeft minstens één opleiding gevolgd. Dat betekent tegelijk dat vier op de tien volwassenen niet deelnam aan een opleiding en ook geen interesse toont. Dit ligt in de lijn met het Europees gemiddelde, maar is wel een stuk hoger dan in toplanden zoals Nederland (27%), Zweden (25%) en Oostenrijk (30%).

Een kwart van de volwassenen wil niet deelnemen omdat ze geen nood aan opleiding ervaren. In deze groep zijn kortgeschoolden en 55-plussers oververtegenwoordigd.

Vier op de tien is veel, maar biedt ook wat troost: een doorlichting in samenwerking met de OESO over Vlaanderen van vorig jaar (data uit 2012) was echt wel donker. Daaruit bleek dat 80% van de Vlamingen niet gemotiveerd zou zijn om deel te nemen aan opleiding. Deze nieuwe studie nuanceert dit cijfer ontegensprekelijk.

Opleidingsinspanningen werkgevers tot beste van Europa

Steeds meer bedrijven bieden voortgezette opleiding aan en ze bereiken ook steeds meer werknemers. In Vlaanderen steeg het aandeel bedrijven (groter dan tien werknemers) dat een vorm van opleiding verschafte van 61% in 2005 naar 85% in 2015.

De opleidingsparticipatie van werknemers ging van 47% naar 57% op tien jaar tijd. Daarmee behoort Vlaanderen tot de beste van Europa.

Vooral grote bedrijven bieden opleidingen aan, maar de kleine ondernemingen (10 tot 49 werknemers) maakten de laatste tien jaar een inhaalbeweging.

Opleiden als nieuwe mantra

Er is dus een groot opleidingsaanbod in ondernemingen, maar nog steeds participeert slechts de helft van de werknemers. Hoewel meer aandacht gaat naar opleiding op de werkvloer en naar de creatie van een leercultuur, is deze transformatie nog niet voldoende doorgedrongen. Zeker de kwetsbare groepen in Vlaanderen blijven aan de kant.

Vlaams minister van Werk Hilde Crevits wil dat opleiden de nieuwe mantra wordt voor ons arbeidsmarktbeleid: “Het belang van levenslang leren moet voor iedereen duidelijk worden en een deel worden van onze cultuur.”