Privacyverklaring

Acerta: spilindex wellicht maand vroeger overschreden

4 februari 2020
Tekst
Jo Cobbaut

De spilindex wordt wellicht een maand eerder overschreden dan verwacht. Voortgaand op de gezondheidsindex van januari 2020 en de daarvan afgeleide afgevlakte sociale gezondheidsindex, verwacht hr-dienstenbedrijf Acerta de overschrijding al in februari.

De uitkeringen en de lonen van werknemers van veel gesubsidieerde werkgevers uit de social profit - bv. ziekenhuizen, bejaardentehuizen, revalidatiecentra, beschutte en sociale werkplaatsen - stijgen de maand volgend op het bereiken van de spilindex. Dat zal naar alle waarschijnlijkheid al op 1 maart 2020 zijn, in plaats van 1 april 2020.

Ambtenarenlonen

De lonen van de federale ambtenaren en werknemers, van ambtenaren en werknemers tewerkgesteld door de gewesten en gemeenschappen, de provincies, steden en gemeenten en van werknemers van medisch pedagogische centra of voorzieningen voor jeugdbescherming en gezins- en bejaardenhulp, krijgen hun loonaanpassing een maand later, allicht al op 1 april 2020 in plaats van 1 mei 2020. Hoe dan ook is dat een maand eerder dan was ingeschat.

2% indexering in maart en april

Lonen en socialezekerheidsuitkeringen (werkloosheidsuitkeringen, pensioenen, ziekte-uitkeringen enz.) in België zijn gekoppeld aan de inflatie. Sommigen indexeren op een vast moment, andere zodra de inflatie met een bepaald percentage is gestegen. Dat laatste is o.a. het geval voor de aanpassing van de lonen van ambtenaren, de gesubsidieerde werkgevers uit de social profit en de socialezekerheidsuitkeringen. Die zijn vastgeklikt aan een 'spilindex'. Zodra die wordt bereikt of overschreden, worden die lonen en uitkeringen met +2% aangepast.

Snel gestegen inflatie

Verwacht was dat de spilindex in maart 2020 zou worden bereikt. Acerta wijst er nu op dat dat wellicht een maand eerder zal gebeuren, dus in februari 2020. Jurist Tom Dirix: “De inflatie steeg in januari 2020, tegenover december 2019, in één maand tijd dus, aanzienlijk: met 0,65 punt. Ook de afgevlakte gezondheidsindex, voor de aanpassing van de lonen aan de inflatie, steeg met 0,28 punten meer dan verwacht. Daaruit volgt dat de gezondheidsindex in februari met 0,09 zou moeten dalen om de spilindex niét te halen. Daalt de gezondheidsindex van februari met 0,08 of minder, dan wordt de spilindex van 107,20 gehaald en stijgen de daaraan gekoppelde uitkeringen de eerstvolgende en de daaraan gekoppelde lonen de eerste of tweede maand erna.”

Simulatie spilindex op basis van de gezondheidsindex van januari 2020 en de daarvan afgeleide afgevlakte sociale gezondheidsindex - Bron Acerta

Alleen al de uitkeringen betekenen 78,5 miljoen extra

Tom Dirix wijst op het grote effect van een vervroegde overschrijding van de spilindex en dus een vervroegde indexering. "Pensioenen, kinderbijslag, ziekte-uitkeringen, OCMW-uitkeringen enz., allemaal zijn ze betrokken. Als we ervan uitgaan dat de federale sociale uitkeringen afgerond goed zijn voor zo’n 47 miljard euro, dan spreken we daar al van een niet-gebudgetteerde extra. kost in de grootorde van 78,5 miljoen. Niet alleen de federale maar de begroting van alle overheden krijgt straks hoogstwaarschijnlijk de extra kost van een maand vervroegde indexering te slikken.”